Μυϊκοί τραυματισμοί στους αθλητές:
ένα θέμα που αφορά όλους

Η παροδική ή η μόνιμη διακοπή της αγωνιστικής δραστηριότητας σε έναν αθλητή εξαιτίας μίας κάκωσης κατά τη διάρκεια της προπόνησης ή σε επίσημο αγώνα αποτελεί ένα πολύ συχνό πρόβλημα, με γενικότερες όμως προεκτάσεις.

Ένας μεγάλος αριθμός από γνωστούς αθλητές αναγκάσθηκε να διακόψει πρόωρα την καριέρα του, εξαιτίας ενός τραυματισμού. Πολλά αποτελέσματα (σε κρίσιμες αγωνιστικές συναντήσεις) κρίθηκαν από την απουσία βασικών στελεχών των ομάδων εξαιτίας κάποιου τραυματισμού.

Ένα φαινόμενο που παρατηρείται συχνά στα ΜΜΕ είναι η έρευνα για την ανάληψη ευθυνών για τους επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς που εμφανίζουν κάποιοι αθλητές. Συνήθως τη μεγαλύτερη ευθύνη (πάντα σύμφωνα με τα ΜΜΕ) φέρει το προπονητικό team του κάθε συλλόγου, αναφέροντας ότι δεν έγινε σωστή προετοιμασία, δεν γίνεται αποθεραπεία, δεν προστατεύεται ο αθλητής…

Τα ποσοστά των διαφόρων αθλητικών κακώσεων συνεχώς αυξάνουν, ως αποτέλεσμα κυρίως του μεγάλου ανταγωνισμού και των συνεχών αγώνων, στους οποίους ανελλιπώς συμμετέχουν οι αθλητές. Τα αίτια που οδηγούν στις κακώσεις είναι πολλά. Αρκετά από αυτά μπορούν να προληφθούν, ορισμένα όμως όχι. Άσκηση, σε υψηλό-επαγγελματικό επίπεδο, σημαίνει συνεχή και επίπονη συμμετοχή του μυοσκελετικού συστήματος σε αυτή. Όσο περισσότερο επίπονη είναι μία άσκηση από πλευράς διάρκειας και έντασης και ιδιαίτερα όταν η άσκηση αυτή απαιτεί σωματική επαφή με αντίπαλο, τόσο ο κίνδυνος εμφάνισης μίας κάκωσης αυξάνει. Το ίδιο συμβαίνει όταν ο αθλούμενος φθάνει στο μέγιστο των σωματικών του δυνατοτήτων, στην προσπάθειά του να επιτύχει το ποθητό αποτέλεσμα. Στις περιπτώσεις αυτές οι τραυματισμοί δύσκολα αποτρέπονται, όσα προληπτικά μέτρα και αν ληφθούν. Το γεγονός όμως αυτό δεν μειώνει την αξία των μέτρων πρόληψης και ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνονται. Αντίθετα, οι τραυματισμοί αυτοί είναι κατά κανόνα μικρότερης βαρύτητας και απαιτούν συντομότερη αποθεραπεία-αποκατάσταση όταν τα μέτρα αυτά είναι ορθά και εφαρμόζονται. Ανάμεσα στα μέτρα πρόληψης και αποφυγής τραυματισμών, κύρια θέση κατέχει η αυστηρή τήρηση των όρων υγιεινής και ασφάλειας, η προσεκτική συντήρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων, η ύπαρξη κατάλληλου ιατροφαρμακευτικού εξοπλισμού, η εφαρμογή σωστών προγραμμάτων προθέρμανσης, τεχνικής εκτέλεσης της άσκησης και προοδευτικής αποθεραπείας, η τήρηση του απαιτούμενου χρόνου επιστροφής του αθλητή, μετά από τραυματισμό, στην αγωνιστική δράση. Ειδικότερα το τελευταίο μέτρο αποτελεί σημείο κλειδί για την ασφάλεια των αθλητών. Πολλές φορές, κυρίως πριν από σημαντικούς αγώνες, ακούμε συνέχεια ότι ο τραυματισμένος αθλητής και το ιατρικό και προπονητικό team ΄΄τρέχουν΄΄ να προλάβουν ώστε ο τραυματίας να είναι έτοιμος για τον αγώνα αυτό. Τις περισσότερες φορές, μέσω της πρώιμης συμμετοχής του τραυματία αθλητή, η απόδοσή του είναι μειωμένη και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος υποτροπής του τραυματισμού αυτού. Αυτό το φαινόμενο συναντάται συχνά σε ομάδες με μικρό διαθέσιμο αριθμό παικτών, όπου η παρουσία του συγκεκριμένου αθλητή κρίνεται αναγκαία, με κάθε κίνδυνο που ελλοχεύει…Η λήψη και η αυστηρή τήρηση όλων των παραπάνω αποτελούν αναμφισβήτητα τις βασικές προϋποθέσεις προστασίας των αθλητών από τραυματισμούς.

Συνοπτικά, τα κυριότερα αίτια πρόκλησης τραυματισμών σε αθλητές είναι τα παρακάτω: 1) μεγάλη χρονική διάρκεια και αριθμός αγώνων της ετήσιας αγωνιστικής περιόδου, 2) παραμέληση και συντόμευση της φάσης αποκατάστασης των τραυματισμένων αθλητών, 3) λανθασμένος προγραμματισμός των προπονητικών διαδικασιών και επιβαρύνσεων, 4) έκθεση του αθλητή σε υπερβολικό αριθμό αγώνων με μέγιστες απαιτήσεις, 5) στερεοτυπία και περιορισμός των προπονητικών μεθόδων, 6) επιπόλαιη ή/και λάθος εκτίμηση, από πλευράς ιατρικής ομάδας, πρόδρομων συμπτωμάτων από τον αθλητή, 7) ιστορικό παλαιότερου τραυματισμού του αθλητή.

Ο επαγγελματικός αθλητισμός, λόγω της έντονης και συνεχούς επιβάρυνσης των αθλητών, αναπόφευκτα επιφέρει τραυματισμούς, μικρότερης ή μεγαλύτερης σοβαρότητας. Η ευθύνη για την ορθή αποκατάσταση και ταχεία επιστροφή στην αγωνιστική δράση είναι ολόκληρου του συλλόγου (αθλητής, προπονητική και ιατρική ομάδα). Αυτό που επιδιώκουμε και πρέπει να αποτελεί πρωτεύοντα και μοναδικό στόχο είναι η ασφάλεια και ακεραιότητα των αθλητών μας. Κάθε είδους μη επιστημονική και εξαναγκαστική επιστράτευση των τραυματισμένων αθλητών σε πρώιμη αγωνιστική δραστηριότητα, αποτελεί απειλή για εμφάνιση νέου ή σοβαρότερου τραυματισμού, αποτέλεσμα που επηρεάζει ολόκληρη την ομάδα και τις μελλοντικές τις αγωνιστικές υποχρεώσεις.